ssl ve tls ne demek?

İşte SSL ve TLS hakkında kapsamlı bir markdown formatında makale:

SSL ve TLS: İnternetin Güvenlik Temelleri

SSL (Secure Sockets Layer) ve TLS (Transport Layer Security), internet iletişimini güvence altına almak için kullanılan kriptografik protokollerdir. Temelde, istemci (örneğin bir web tarayıcısı) ile sunucu (örneğin bir web sitesi barındırma sunucusu) arasındaki veri alışverişini şifreleyerek, üçüncü şahısların bu verilere erişmesini veya değiştirmesini engellerler. Genellikle "HTTPS" olarak gördüğümüz, HTTP protokolünün güvenli versiyonu, aslında HTTP'nin SSL/TLS üzerinden çalıştırılmasıyla elde edilir.

Tarihçe ve Evrim

SSL, ilk olarak Netscape tarafından 1990'ların ortalarında geliştirildi. 3.0 sürümüne kadar geliştirildikten sonra, İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) standardizasyonu devraldı ve protokolün adını TLS olarak değiştirdi. TLS 1.0, aslında SSL 3.1 olarak düşünülebilir. Ancak, "SSL" terimi, yaygın kullanımda kalmaya devam etti ve çoğu zaman TLS ile eş anlamlı olarak kullanılıyor.

  • SSL 1.0: Hiçbir zaman halka açık olarak yayınlanmadı.
  • SSL 2.0: Güvenlik açıkları nedeniyle kullanımdan kaldırıldı.
  • SSL 3.0: Güvenlik açıkları nedeniyle kullanımdan kaldırıldı.
  • TLS 1.0: SSL 3.0'ın halefi. Güvenlik açıkları mevcut olsa da, hala bazı sistemlerde kullanılıyor.
  • TLS 1.1: TLS 1.0'a göre iyileştirmeler içeriyor.
  • TLS 1.2: Yaygın olarak kullanılan ve daha güvenli bir sürüm.
  • TLS 1.3: En güncel sürüm, daha iyi güvenlik ve performans sunuyor.

Nasıl Çalışır?

SSL/TLS, asimetrik ve simetrik şifreleme algoritmalarının bir kombinasyonunu kullanarak çalışır. Temel adımlar şunlardır:

  1. El Sıkışma (Handshake): İstemci ve sunucu, hangi şifreleme algoritmalarını ve anahtarlarını kullanacakları konusunda anlaşmak için bir "el sıkışma" süreci başlatır. Bu süreçte, sunucu, dijital sertifikasını istemciye sunar.

  2. Sertifika Doğrulama: İstemci, sunucunun sertifikasının geçerli bir sertifika yetkilisi (CA) tarafından imzalandığını doğrular. Bu, sunucunun kimliğinin doğrulanmasını sağlar.

  3. Anahtar Değişimi: İstemci, sunucu ile güvenli bir şekilde bir simetrik oturum anahtarı oluşturur. Bu anahtar, sonraki tüm iletişimi şifrelemek ve şifresini çözmek için kullanılacaktır. Bu aşamada genellikle Diffie-Hellman anahtar değişimi veya RSA algoritmaları kullanılır.

  4. Veri Şifreleme: El sıkışma tamamlandıktan sonra, tüm veriler simetrik anahtar kullanılarak şifrelenir ve güvenli bir şekilde iletilir.

Temel Kavramlar

Güvenlik Açıkları ve Önlemler

SSL ve TLS protokollerinde geçmişte çeşitli güvenlik açıkları bulunmuştur. Bu açıkları gidermek için düzenli olarak yeni sürümler yayınlanmaktadır. En bilinen güvenlik açıkları şunlardır:

  • POODLE (Padding Oracle On Downgraded Legacy Encryption): SSL 3.0'da bulunan bir açıktır.

  • Heartbleed: OpenSSL kütüphanesinde bulunan ve sunucunun belleğinden hassas bilgilerin sızdırılmasına olanak tanıyan bir açıktır.

  • BEAST (Browser Exploit Against SSL/TLS): TLS 1.0'da bulunan bir açıktır.

Bu tür güvenlik açıklarından korunmak için şu önlemler alınmalıdır:

  • En güncel SSL/TLS sürümünü kullanmak.
  • Güvenli olmayan şifreleme algoritmalarını devre dışı bırakmak.
  • Sunucu ve istemci yazılımlarını düzenli olarak güncellemek.
  • HSTS (HTTP Strict Transport Security) kullanmak, tarayıcıları her zaman HTTPS üzerinden bağlanmaya zorlar.

Kullanım Alanları

SSL/TLS, internet üzerinde güvenli iletişim gerektiren birçok alanda kullanılır:

  • Web Siteleri (E-ticaret, Bankacılık, Sosyal Medya): Kullanıcıların kişisel bilgilerini (şifreler, kredi kartı bilgileri vb.) korumak için.

  • E-posta: E-posta sunucuları arasındaki iletişimi şifrelemek için.

  • VPN (Virtual Private Network): İnternet trafiğini şifreleyerek güvenli bir bağlantı sağlamak için.

  • Bulut Hizmetleri: Verilerin bulut sunucularına güvenli bir şekilde aktarılması için.

Sonuç

SSL ve TLS, internet güvenliğinin temel taşlarından biridir. Verilerin gizliliğini, bütünlüğünü ve kimlik doğruluğunu sağlayarak, kullanıcıların internet üzerinde güvenli bir şekilde gezinmelerini ve işlem yapmalarını mümkün kılar. Güncel güvenlik tehditlerine karşı sürekli olarak geliştirilmeye devam eden bu protokoller, internetin geleceği için hayati öneme sahiptir.

Kendi sorunu sor